De woestijnbewoners in de Westelijke Sahara, de Sahrawi, die de Westelijke Sahara bewonen in vluchtelingenkampen- zijn maandag volop de strijd aangegaan met de Marokkaanse veiligheidstroepen. Dat maakte het Saharaanse onafhankelijkheidsfront Polisario vandaag bekend. De Spaanse overheid zegt vandaag haar verantwoordelijkheid te nemen. Toch kiest het eerder partij voor Marokko en het belang van de Europese Unie, dan voor de Sahrawi. Na jarenlang niet gehoord te worden, bestaat er een reële kans dat de Saharawi de strijd tegen verdere onderdrukking aangaat.
De schermutselingen vonden plaats in twee wijken van El Aaiún, de belangrijkste stad in het gebied. De rellen braken uit, nadat Marokkaanse agenten een tentenkamp hadden ontruimd en daarbij de nodige arrestaties deed. De hevige strijd brak los na de arrestaties. Het ging er hard aan toe. De strijd tussen Sahrawi en Marokkanen leidde gisteravond ook tot grote protesten bij het Marokkaanse consulaat in Spanje.
Sahrawi, de rondtrekkende bedoeïenen uit de Sahara, zijn de oorspronkelijke bewoners van de Westelijke Sahara. De Sahara was lange tijd een vrij gebied, totdat het in 1884 door Spanje werd gekoloniseerd. Aan deze bezetting van de Spaanse Sahara kwam in 1975 een einde toen Spanje een democratisch land werd. Spanje werd door de VN gedwongen afstand te doen van haar kolonie.
Vervolgens werd het land- tegen de regels van de VN in- eerst door Mauritanië en vervolgens door Marrokko bezet. De Sahrawi zagen zich gedwongen weg te trekken uit de Westelijke Sahara, toen Marokko in 1975 hun gebied binnendrong. In 1976 werd het gebied -met steun van Algerije- omgedoopt tot de Arabische Democratische Republiek Sahara en daarmee uitgeroepen tot een onafhankelijke staat.
Het grootste gedeelte van het gebied wordt echter nog altijd bestuurd door Marokko. Een vijfde van de oppervlakte is in handen van de Polisario en wordt de ´vrije zone´ genoemd. Sindsdien is het een democratische staat zonder vrijheid, waar Sahrawi samen met de Polisario een langdurige strijd voeren voor hun miskende onafhankelijkheid.
In 1975 werd de onafhankelijkheidskwestie voorgelegd aan het Internationaal Gerechtshof in Den Haag. De rechtbank erkende dat er reeds vóór de Spaanse kolonisatie banden hadden bestaan tussen de Westelijke Sahara enerzijds en Marokko en Mauritanië anderzijds maar dat beide staten nooit daadwerkelijk gezag hadden uitgeoefend over het gebied. Het gerechtshof concludeerde daarom een dekolonisatie van de Westelijke Sahara, waarbij het zelfbeschikkingsrecht van de lokale bevolking voorop stond.
Nog altijd wachten de Sahrawi op een referendum met Marokko, waarbij zij hun voorkeur kunnen uitspreken. De onafhankelijkheidsstrijd die de Sahrawi sindsdien al jarenlang voeren lijkt aan dovemansoren besteed. Anno 2010 is er nog steeds geen sprake van een referendum.
Lees ook:West-Sahariaanse in hongerstaking op vliegveld Lanzarote
Lees ook:Hongeractiviste bereikt doel: Haidar terug naar huis
Lees ook:Marokkaanse ambassadeur terug in Spanje
Lees ook:Koningspaar ondanks protest op bezoek in Ceuta
Lees ook:Marokkanen demonstreren bij Spaanse ambassade