Op Mallorca wordt als sinds de late middeleeuwen El Canto de la Sibilla (De Zang van de Sibille) opgevoerd tijdens de Kerstmis op 24 december om middernacht. Het lithurgische drama dat volgens de traditie wordt gezongen door een jongevrouw, kreeg afgelopen jaar een plekje op de Werelderfgoedlijst van Unesco. Je kunt het fenomeen onder meer bewonderen in de Abdij van Lluc, de kathedraal van Palma en in Alguer, Cerdeña. Een bijzondere vorm van religieuze folklore uit de donkere middeleeuwen.
Afgelopen week ging tijdens het International Documentary Film Festival Amsterdam (IDFA) de Spaanse documentaire Crustáceos in première. Crustáceos is een ode aan de liefde in een tijd van crisis, onrust, opwinding, geweld, pijn en hoop. De documentaire is gefilmd tegen de achtergrond van eerst kleinschalige en later massale Spaanse straatprotesten tegen uitzettingen en afbraak van sociale rechten tussen 2010 en 2013. Uit deels documentaire en deels geënsceneerde beelden wordt een liefdevol humanitair pamflet gevlochten, voortgekomen uit woede over de ijzige politieke werkelijkheid die elke menselijkheid ontbeert. Intiem en poëtisch, persoonlijk en betrokken, in een documentaire stijl. Zorgvuldig gekadreerd en geschoten, veelal dicht op de personages, vergezeld van contemplatieve muziek en poëzie. De film is ook nog op 27 en 28 november te zien tijdens het festival.
Crustáceos. Teaser from Vicente Perez on Vimeo.
In 2011 was het 50 jaar geleden dat Nederland en Spanje een verdrag tekenden over de werving van zogeheten gastarbeiders. De vereniging Federatie van Verenigingen van Spaanse Migranten in Nederland (FAEEH) zag hierin aanleiding om de naoorlogse historische banden tussen beide landen te belichten. In Nederland was, op een lokale studie over Spanjaarden na, nooit serieus aandacht besteed aan de impact van de geschiedenis van deze gevarieerde groep migranten op de Nederlandse en de Spaanse samenleving. Het verhaal van de Spaanse migratie is het echter om meerdere redenen waard om te vertellen, omdat het in een aantal opzichten afwijkt van dat van andere groepen arbeidsmigranten in Nederland. Het resultaat is Mi casa es su casa. 50 jaar Spaanse migranten in Nederland bestaat uit een boek, een reizende tentoonstelling, een website en een collectie. De expositie heeft eerst in Nederland gedraaid, maar komt nu ook naar Madrid. Morgen zal de Nederlandse ambassadeur de expositie openen. Deze is nog tot 9 februari 2014 te bezichtigen in het CentroCentro, Palacio de Cibeles Madrid op de derde verdieping.
Het klooster San Juan de la Peña in Santa Cruz de la Serós is tijdens de middeleeuwen een van de belangrijkste kloosters in Aragón is geweest. Het bestaat eigenlijk uit twee gebouwen. Het oude bouwwerk in Romaanse stijl is deels in de rotsen uitgehouwen, terwijl de nieuwe versie, gebouwd na een grote brand aan het einde van de zeventiende eeuw, een stuk hoger ligt. Vanwege de religieuze achtergrond en de onmiskenbare mystieke ligging midden in de onaangetaste natuur, waar zeker het oude klooster mee lijkt te versmelten, brengen veel pelgrims op weg naar Santiago de Compostela het monasterio een bezoek.
De Spaanse flamencomuzikant Miguel Poveda staat komende week op de planken in Nederland. Poveda is één van die kinderen van Andalusische immigranten in Barcelona die de liefde voor het erfgoed via oude platen en de nostalgie van de ouders meekreeg. De volgende concerten vinden plaats als onderdeel van de serie ‘Intermezzo Flamenco’ van de Flamenco Biënnale Nederland: 11/11 Oosterpoort te Groningen, 13/11 Muziekgebouw aan ‘t IJ te Amsterdam, 15/11 Muziekgebouw Frits Philips te Eindhoven.
De jonge flamencozanger Miguel Poveda uit Barcelona is in Spanje inmiddels een gevierd artiest. Komende week is hij in Nederland om tijdens drie optredens zijn nieuwe cd ArteSano te presenteren. Danseres La Lupi, waar hij regelmatig mee optreedt, vergezelt hem.
El País:
“Poveda toont zich de onbetwiste meester van de grote flamencostijlen, hij is de Numero Uno, een stem op eenzame hoogte in het huidige flamencopanorama.”
“De flamencotop kent één naam: Miguel Poveda.”
11 november Oosterpoort Groningen
13 november Muziekgebouw aan het IJ Amsterdam
15 november Muziekgebouw Frits Philips Eindhoven
Concha Buika is een van de grote namen van de hedendaagse Spaanse jazz. Haar ouders zijn afkomstig uit Afrika, maar zelf werd zij geboren op het eiland Mallorca. Haar mix van invloeden, waaronder flamenco, jazz, Cubaanse muziek en Afrikaanse ritmes, is indrukwekkend. Het nummer Sueña con ella is afkomstig van haar zesde cd, La noche más larga, een absolute aanrader waarop zij ook enkele nummers van grote artiesten als Billie Holiday zingt.
De Spaanse kunstenares Lita Cabellut (Barcelona 1961) is na een succesvolle internationale tournee, voor het eerst groots in een Nederlands museum te zien. In Het Noordbrabants Museum in ’s-Hertogenbosch presenteert zij twee series overweldigende figuurstukken. Vijf nieuwe drieluiken over macht, onrecht en onwetendheid worden gecombineerd met een reeks van zeven speciaal voor Het Noordbrabants Museum gemaakte Sterke vrouwen: Coco Chanel, Frida Kahlo (2x), Anne Frank, Moeder Theresa, Madame Curie en Billie Holiday. Ook worden vier voorlopers van deze serie getoond.
Lita Cabellut (Barcelona 1961) studeerde aan de Rietveld Academie in Amsterdam. Zij woont en werkt in Den Haag. Cabellut heeft voor furore gezorgd met haar theatrale portretten: in Dubai met haar Gesluierde vrouwen, in Parijs met Coco, in Londen met Frida en Portrait of Human Knowledge, in Hong Kong met de serie Behind the Curtain en in Barcelona met Trilogie van de twijfel.
Vanavond treedt de Spaanse zangeres Rocío Márquez op in Rasa in Utrecht. Haar prijswinnende flamencostem is fantastisch, zoals je kunt horen in deze video.
Spanje is ten prooi gevallen aan massatoerisme. De populariteit van het land is goed voor de Spaanse economie maar heeft een keerzijde: zelfs als je een leuk vakantiehuis in Spanje hebt gevonden dat ver van de toeristische trekpleisters als Barcelona, Marbella en Alicante is gelegen, word je er al snel aan herinnerd dat je niet de enige bent die zijn hart heeft verpand aan Spanje. Zo zal je zien dat je al op de eerste ochtend, terwijl je aan een café solo of cortado nipt in dat authentieke tentje op het dorpsplein, auto’s met Britse nummerplaten langs ziet rijden. Of je hoort een luide discussie in een Nederlands provinciedialect. Overal in Spanje? Ja, behalve in één streek, de autonome regio Extremadura.
→